Breuken in de gemeente Boekel

De gemeente Boekel is onderdeel van een heel bijzonder gebied qua bodem- en watersysteem, we zijn onderdeel van het gebied van de Peelhorst en Maasvallei, dit is een gebied van Oost-Brabant en Noord-Limburg.

Bewegingen in de aardkorst hebben geleid tot een breukenstelsel in de bodem. Dit aardkundig fenomeen, dat tot op de dag van vandaag actief is, heeft een landschap gevormd met horsten (hoog) en slenken (laag). In de gemeente Boekel liggen diverse breuken met als bekendste breuk ‘de Peelrandbreuk’. Vanwege dit unieke gebied hebben diverse gemeentes, provincie Noord-Brabant en Waterschap Aa en Maas het initiatief genomen tot het opzetten van een Geopark. We willen met dit Geopark het verhaal vertellen van de geologie en de ontstaansgeschiedenis van de landschappen: de breuken. Het gaat om het zichtbaar en beleefbaar maken van het unieke landschap en om de identiteit van de streek in zijn totaliteit verder te ontwikkelen. Het verkrijgen van de UNESCO status als Geopark is de stip op de horizon.

Landschappelijke kenmerken
Waar breuken ontstaan, vormen zich horsten en slenken en worden waterlopen verlegd. Zo’n 500.000 jaar geleden stroomde de Maas over de huidige Peelhorst. Omdat de Peelhorst naar het Noordoosten helt, werd de Maas naar het oosten gedrongen en gleed de Venloslenk in. Dat was het ontstaan van de Maasvallei. De Peelhorst wordt tussen Neer en Swalmen doorsneden door de Maasvallei en vervolgt zijn weg richting de Meinweg. Kenmerkend in het landschap zijn de overgangen van de horst naar de lager gelegen slenken. Aan de oostzijde is dit, door de Maas, een heel breed gebied. Daar waar de Maas zich heeft ingesneden in het landschap ontstonden maasterrassen en kwelgeulen.

Bijzondere bodem en waterhuishouding
De waterhuishouding in de Peelhorst en Maasvallei is niet alleen bijzonder, maar ook waardevol. De Horst is een hooggelegen gebied dat is opgebouwd met grof Maaszand waar veel grind in zit. De ondoorlatendheid van de bodem langs de breuken in combinatie met de hoge grondwaterstanden op de horst verklaren het natte, drassige karakter en het ontstaan van de Peelvenen en wijstgronden op de Horst en de kwelgeulen in de Maasvallei. Het grove Maaszand, dat op de Peelhorst vlak onder maaiveld voorkomt, is een belangrijke grondstof voor de bouw en wordt nog steeds op verschillende plaatsen gewonnen.

Bijzondere flora en fauna
De natte gebieden zorgen voor speciale leefomstandigheden en trekken bijzondere dieren en planten aan. De grote variatie aan vegetatietypen en de partijen open water zorgen voor een rijke schakering vogels, zoogdieren, reptielen, amfibieën en vlindersoorten. Omdat wijst, met zijn hoge ijzergehalte, een bijzondere vorm is van kwel, wordt onderzocht of dit een bijzonder vorm van kwelvegetatie oplevert.

Kom 8 juni naar de Perekker in Boekel voor een mooie wandeling met gids
EigenWIJS(T) in Boekel: rondleiding Natuurgebied de Perekker

Wanneer: Zondag 8 juni: 14.00 – 15:30
Waar: Start bij natuurcentrum de Perekker

Op 8 juni zal onder leiding van Bart van Sleeuwen (Stichting d’n Eik) een gratis wandeling worden georganiseerd bij de Perekker in Boekel. Rondom de Perekker zijn de wijstverschijnselen en de Peelrandbreuk goed zichtbaar. Enthousiaste gids Bart van Sleeuwen (tevens voorzitter van stichting d’n Eik) vertelt je meer over wat er te zien is en waarom dit zo bijzonder is.